ผักลืมผัว (phak luem pua)
Lobelia begonifolia Wall.
ชื่ออื่นๆ : Lobelia
begonifolia Wall.
ชื่อสามัญ :
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Lobelia begonifolia Wall
ชื่อพ้อง : Lobelia begoniifolia Wall.,
Lobelia horsfieldiana Miq., Lobelia javanica Thunb., Lobelia obliqua Buch.-Ham.
ex D. Don, Pratia begoniifolia (Wall.) Lind. Lobelia angulata Forst.
铜锤玉带草 (China)
วงศ์ : Campanulaceae
ถิ่นกำเนิด :
ผักลืมผัวมีเขตการกระจายพันธุ์กว้าง
พบที่อินเดีย บังคลาเทศ ภูฏาน ภูมิภาคอินโดจีนและมาเลเซีย นิวกินี และฟิลิปปินส์
ในไทยพบแทบทุกภาค ยกเว้นภาคตะวันออกเฉียงใต้และภาคใต้
ขึ้นตามร่มเงาที่ชุ่มชื้นในป่าดิบแล้ง ป่าดิบชื้น และป่าดิบเขา ระดับความสูง 600-1600 เมตร
ลักษณะพฤกษศาสตร์ : ไม้ล้มลุก ลำต้นทอดเลื้อยไปตามพื้น ยาวได้กว่า 50
ซม. มีรากตามข้อ ลำต้นส่วนมากมีขน
ใบ : ใบเรียงเวียน รูปไข่หรือเกือบกลม ยาว 0.7-2.5 ซม. ปลายใบแหลม มน
หรือกลม โคนใบรูปหัวใจ ส่วนมากเบี้ยว ขอบใบจักซี่ฟันตื้น ๆ
แผ่นใบเกลี้ยงหรือมีขนประปราย ก้านใบยาวได้ประมาณ 1.5 ซม
ดอก : ดอกออกเดี่ยว ๆ ตามซอกใบ ก้านดอกยาว 0.7-3.5 ซม. ฐานดอกรูปถ้วย
ยาว 2-4 มม. กลีบเลี้ยง 5 กลีบ
ติดทน รูปสามเหลี่ยวเรียวแคบ ยาว 2.5-6 มม. ขอบจักซี่ฟันห่าง
ๆ 2-3 คู่ กลีบดอกสีม่วงอ่อนอมเขียวหรือแดง
ด้านใบมีสีอ่อนหรือมีปื้นสีเหลืองอ่อน ยาว 0.6-1 ซม.
สมมาตรด้านข้าง กลีบบน 2 กลีบ แฉกลึกจรดโคน
กลีบรูปสามเหลี่ยม ขอบเว้าเข้า กลีบล่าง 3 กลีบ รูปขอบขนาน
ยาวกว่ากลีบบนเล็กน้อย โคนกลีบข้างเว้าเข้า หลอดกลีบมีขนยาวด้านใน
เกสรเพศผู้เชื่อมติดกันเหนือกึ่งกลาง หลอดเกสรเพศผู้เกลี้ยง
ส่วนอับเรณูที่เชื่อมติดกันยาว 1-1.5 มม. สีเทาดำ
ปลายอับเรณูคู่ล่างมีขนเครา รังไข่อยู่ใต้วงกลีบ ยอดเกสรเพศเมียหยัก 2 พู
ผล : ผลแบบผลสดมีหลายเมล็ด สีม่วงอมแดง ทรงกลมหรือรูปรี ยาว 0.7-1.5 ซม.
เมล็ด : เมล็ดขนาดเล็กจำนวนมาก เกือบกลม แบนเล็กน้อย ผิวเป็นร่างแห
ประโยชน์ : เป็นผักรับประทานกับน้ำพริก
อ้างอิง :
สารานุกรมพืชในประเทศไทย : ผักลืมผัว. (The
Encyclopedia of Plants in Thailand) http://web3.dnp.go.th/botany/detail.aspx
Lobelia angulata Forst. 铜锤玉带草.
http://www.cfh.ac.cn/135887.spid
More : http://www.shutterstock.com/s/lobelia/search.html
Local Vegetables of
Thailand: http://www.jircas.affrc.go.jp/
project/ value_addition/Vegetables/067.html
Examination of Calcium oxalate from Indigenous
Vegetables :
http://www.walai.msu.ac.th/home/pdf/research/02Examination%20of%20Calcium%20oxalate%20from%20Indigenous%20Vegetables
สถานที่: อำเภอสนม จังหวัดสุรินทร์
